Ötən həftə Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahın brifinqində teatr, kinoteatr və konsert zallarının fəaliyyətinin bərpa olunmayacağı açıqlanıb. Bu qərara etiraz edən teatr nümayəndələri COVİD pasportu ilə bir çox müəssisələrə giriş bərpa olunduğu halda, teatrlara belə imkan yaradılmamasını qınayıblar və bu barədə xeyli sərt reaksiyalar var.
Məsələn, Xalq artisti Naibə Allahverdiyeva bildirib ki, teatrların açılmaması aktyorlara psixoloji cəhətdən çox pis təsir edib. O qeyd edib ki, digər sahələrdə olduğu kimi bu sahədə də qadağalar aradan qaldırılmalıdır: “Həqiqətən çox istəyirəm ki, bu sahədə də məhdudiyyətlər aradan götürülsün. Necə ki restoranların, şadlıq evlərinin fəaliyyətinə müəyyən say məhdudiyyəti ilə icazə verilir, o cümlədən də bunu teatrlara da tətbiq etmək olar. Müəyyən məsafə gözləməklə, maska ilə vətəndaşlar gəlib tamaşalara baxa bilərlər . Mədəniyyətimiz geri qalmamalı, inkişaf etməlidir.
Bir şey dayanıbsa, ona yenidən başlamaq çox çətin olur. Görün, nə qədər tamaşalarımız var. Onlar hamısı yenidən qurulmalıdır. Hamısı unudulur. Aktyor da idmançı kimidir, bir ay məşq etməsə hər şeyi, daxili plastikasını unudur. Çox istəyirəm ki, teatrlar açılsın. Bunun həsrətindəyəm. Mən bu sənətsiz yaşaya bilmirəm”.
Gənc Tamaşaçılar Teatrının aktyoru, Əməkdar artist Nicat Kazımov isə digər iaşə obyektlərinin, ticarət mərkəzlərinin heç də teatr və kinoteatrdan az təhlükəli olmadığını qeyd edib: “Yəni doğrudanmı xəstəliyi yalnız teatrlar yayır? Nə futbol, nə ticarət mərkəzləri, nə metro teatr qədər təhlükəli deyil? Əslində brifinq keçirənlərin millət üçün teatrın nə qədər lazımlı olmasından xəbərləri yoxdur. Bəsdir bizi səhnədən məhrum etdiniz! Teatrları açın!”
Əməkdar artist Sənubər İsgəndərli isə “Əgər COVİD-19 pasportu ilə hər yerə getmək olarsa, niyə teatrlara, kinoteatrlara həmin pasportla getmək olmaz?”, – deyə öz etirazını bildirib.
Tanınmış aktyor Elcan Rəsulov isə mədəniyyət və kinoteatr salonlarının yavaş-yavaş məzara uzandığını qeyd edib:
“Nə qədər inkişaf etdirməyə çalışsalar da, onsuz dünya kinosuna çatmağa hələ çox var idi. Amma son il yarımda demək olar ki, heç o çalışmaq da yoxdur. Öyrətmək olmasın, məsələn, bütün teatr aktyorları vaksin pasportu ilə işə gələ bilər. Elə kinoteatr işçiləri də həmçinin. Hələ teatr və kino salonuna vaksin pasportu olan tamaşaçılar da girə bilər. Baxmayaraq ki, pasportları var, lap bir sıradan bir də əyləşə bilərlər. Stadiondakı kimi… Onsuz da ”mall”a qədər girib restoranda oturan, mağazaya girən adam kinoteatra da girməyə risk edəcək. Beləliklə, yavaş-yavaş bu sahədə çalışan adamlar da öz işinin başına dönəcəklər. Bu isə minlərlə işçi deməkdir. Bu sahə tək aktyorlardan və aktrisalardan ibarət deyil. Adını saymaqla bitməyən saysız iş növləri var. Əziz Operativ Qərargah və onun rəhbər nümayəndələri, bu sahənin ən sonuncu işçisi kimi yazıb sizdən xahiş edirəm ki, bu yazılanları nəzərə alıb, bu sahədə də hansısa yumşalmalara gedilməsi barədə tapşırıqlar verəsiniz”.
Xatırladaq ki, Azərbaycanda 2020-ci ilin mart ayından etibarən həm teatrlar, həm də kinoteatrlar bağlanıb. Müəyyən zamanlarda ən müxtəlif sahələrin fəaliyyətinə icazə verilsə də, hələlik bu sahənin fəaliyyətinin yenidən hansı vaxtda bərpa olunacağı sual altındadır. Qeyd edək ki, adətən hər il sentyabrın 15-dən etibarən teatrlar yeni mövsüm açılış edirdi. Lakin görünəni budur ki, teatrçılar və tamaşaçıları bilinməyən müddətə qədər yenə də teatr üzünə həsrət qalacaq.
Əlbəttə ki, hər bir tamaşa və ya film toy qədər uzun və qarışıq əhvalda ola bilməz. Cəmi iki -iki saat yarım davam edən kino və teatrlara bu qədər davam edən qadağanın səbəbi nə ola bilər? Aktyorlar vaksinasiya olunubsa, tamaşaçılar da vaksinasiya sənədi ilə içəri buraxılısa, nə olar?
Mövzu ilə bağlı Mədəniyyət Nazirliyinin İnformasiya və İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsinin müdiri Məryəm Qafarzadə “Yeni Müsavat”a açıqlamasında bildirib ki, Azərbaycanda xüsusi karantin rejimi müddətində teatr-konsert müəssisələrinin fəaliyyətinin davam etdirilməsi barədə qərarı Operativ Qərargah verə bilər: “Nazirlik tərəfindən bu məsələ ilə bağlı müraciət Operativ Qərargaha ünvanlanıb. Teatrların fəaliyyəti ilə bağlı hər hansı qərar verilərsə, ictimaiyyətə bu barədə məlumat veriləcəkdir. Ümid edirik ki, epidemioloji vəziyyət stabilləşər və ölkəmizin mədəni həyatı öz axarına qayıdar”.
Xalq artisti, Azərbaycan Dövlət Musiqili Teatrının aktrisası Afaq Bəşirqızı “Yeni Müsavat”a açıqlamasında teatr və kinoteatrların açılması ilə bağlı etiraz edən həmkarlarının fikri ilə razılaşmadığını dedi: “Doğrudur, vaksinləşmə prosesi çoxdan başlayıb, artıq xeyli sayda insan vaksin olunub. Lakin bir neçə incəsənət xadimi tanıyıram ki, vaksinin iki dozasını almasına baxmayaraq, bir müddət sonra virusa yoluxaraq, dünyasını dəyişib. Yəni pandemiya açılmamış sirdir. Vaksin prosesi getsə belə, bəla sovuşmur. Ona görə də hesab etmirəm ki, bu tezliklə kütləvi tədbirlər, kinoteatr və teatrlar açılsın. Bildiyiniz kimi, insanlarımızın israrı ilə az tərkiblə toyların keçirilməsinə icazə verildi, amma müşahidə etdik ki, bundan sonra yoluxmaların sayı xeyli artdı. Buna görə də düşünürəm ki, bir qədər də gözləmək, dözmək daha ağlasığandır. Çünki şəxsən mən özümü riskə ata bilmərəm. Bir neçə gün əvvəl mən də virus keçirdim və gördüm ki, necə bəlalı bir xəstəlik imiş. Bilmirəm də ki, bu xəstəlik canımdan tam çıxıbmı və yaxud gələcəkdə hansı fəsadlar yarada bilər? Beləliklə, bir başa qeyd edirəm ki, bir qədər də gözləmək lazımdır. Bəzən deyirlər ki, teatrların uzun müddət bağlı qalması aktyor və aktrisaların istedadına, yaradıcılığına mənfi təsir edir, onlar aktyorluq plastikasını itirirlər. Məgər istedad 10-15 gündə formalaşır ki, il yarıma sıradan çıxsın?”
Xalq artisti, tanınmış kinorejissor və aktyor Şeyx Əbdül Mahmudov isə hələ də kinoteatr və teatrların açılmamasını məntiqsiz hesab etdiyini bildirdi: “Bu qədər dolayı, qarışıq sistem ola bilməz. Hər şeyi planlı surətdə etmək lazımdır. Əgər hansısa sahəyə imkan verilirsə ki, fəaliyyət göstərsin və yaxud güzəştə gedirlər, bunu bütün sahələrə şamil etmək lazımdır. Necə olur ki, saatlarla toyların keçirilməsinə icazə verilir, amma 100 nəfərlik zalları olan teatr və yaxud kinoteatrların fəaliyyətinə icazə verilmir? Beləliklə, nə TƏBİB-in, nə də Operativ Qərargahın siyasətini anlaya bilmirəm. İl yarımdan çoxdur ki, teatrlar fəaliyyət göstərmir. Aktyor və aktrisalar yalnız teatrda yetişir, istedadlar orada üzə çıxır. Bu günə qədər dahi sənətkarlarımız yalnız səhnə vasitəsilə tanınıb, öz istedadlarını orada nümayiş etdiriblər. Bəs indiki nəsil öz yaradıcılığını, istedadını harada göstərsin?”
“Yeni Müsavat”
