Nazirlər Kabinetinin fəaliyyətinə icazə verilmiş işçilərin sayının 50 faizə endirməsi və əmək müqaviləsi ilə işləyənlərin ümumi sayının 30 faizə endirilməsi barədə iyunun 25-də qəbul etdiyi qərar sosial platformalarda sərt tənqid edilir.
Xatırladaq ki, bu qərardan sonra iyulun 4-də fəaliyyətinə icazə verilmiş sahələrdə çalışan vətəndaşlara icaze.gov.az portalı vasitəsi ilə verilən icazələr kütləvi şəkildə ləğv edilib. Nəticədə karantin rejimi davam edən şəhər və rayonlarda gərgin vəziyyət yaranıb. Qərardan xəbərsiz olan xeyli sayda insanlar polis əməkdaşları tərəfindən cərimələnib. Bu da sahibkarların, muzdlu işçilərin ciddi narazılığına səbəb olub.
Naşirlər vəziyyətin dözülməz hala gəldiyini bildirirlər
Etiraz edənlərdən biri, “Qanun” Nəşrlər Evinin direktoru Şahbaz Xuduoğlu Azərbaycanda ilk özəl nəşriyyatlardan birini yaratdığını deyir: “Çətin günlər yaşamışıq, bütün müstəqil təşkilatlar kimi. Artıq 4-cü aydır “COVİD 19”-un təhdidi altındayıq. Hər gün dəyişən karantin şərtləri belimizi sındırıb. Nə qonorar verə bilir, nə maaşları çatdırırıq. Yataqda yox, ayaqda olduğumuza görə şükürlər edirəm….”
Şahbaz Xuduoğlu daha sonra hökumətdən heç bir yardımala bilməməsindən şikayətlənərək, işçilərin cərimələnməsinə etiraz edib: “Bu ağır günlərdə bir dəfə olsun bu dövlətin varlığını yanımda hiss etmədim…10 manatlıq kitab çatdırmağa gedən insanımızı 200 manat cərimə etdi. Dövlət yalnız cərimə etmək, həbs etmək, evlərə polis göndərmək üçün deyil!…”
“Əli və Nino” kitab mağazaları şəbəkəsinin rəhbəri Nigar Köçərli də Nazirlər Kabinetinin qərarını tənqidlə qarşılayıb. O, sosial şəbəkədəki hesabında yazıb ki, karantin dövrü başlayan son 4 ayda heç zaman şikayət etməyib: “Çünki bizimlə yanaşı bütün dünya ağır günlərini yaşayır. Amma son vaxtlar hökümətin qeyri-adekvat qərarları məni məcbur edir ki, bu fikri mən də söyləyim… 4 aydır ki, var-gücümüzləçalışırıq ki, işçilərimiz evəəliboş getməsin, bir qədər maaş alsınlar. Mağazalar bağlandı, dedik heç olmasa online satışla yaşayaq.
Bu səhər heç bir məlumat verilmədən hamının işəçıxmaq icazəsi ləğv olunub. Online mağazamızda çalışan 20 işçimiz səhər işə gəlsələr də nə sifarişləri çatdıra, nə də evə qayıda bilmirlər. Bütün qaynar xətlər deyirlər ki, iş günü müraciət edin. Bu durumda yalnız biz deyilik, minlərlə digər insanlar da bu tələyə düşüb, cərimələnirlər!”.
Asima Nəsirli: “Bizimlə də problem yaranıb”
Hüquqşünas Asima Nəsirli də Nazirlər Kabinetinin qərarından əziyyət çəkdiyini bildirib. “Bizimlə də problem yaranıb. Operativ qərargah açıqlama verib ki, Vəkillər Kollegiyasının üzvləri vəsiqə ilə, Kollegiyanın üzvü olmayan hüquqşünaslar isə portaldan qeydiyyatdan keçməklə fəaliyyət göstərə bilərlər. İcazə sistemi isə icazəni təsdiqləmir, deyir ki, hüquq sahəsində fəaliyyət icazə verilən sahəyə aid deyil,” o qeyd edib.
Mikayıl Şükürov: “Vergiyə şikayət yazdıq”
Sahibkar Mikayıl Şükürov yazıb ki, 4 nəfər üçün müddətini artırdığı icazələr dünən dayandırılıb.
“Səbəbini heç nəylə izah etmək mümkün deyil. İcazə verilən sahədir, fəaliyyət növündə də, əmək müqavilələrində də, icazə portalında da bir yanlışlığımız yoxdu. Vergiyə şikayət yazdıq. Nə ilə izah edəcəkləri üzərində bayaqdan baş sındırıram” -deyə, o qeyd edib.
İbrahim Məmmədov: “Nümayəndə kimi çıxış edənlər portalda qeydiyyatdan keçməlidirlər”
Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargah 21 iyun – 5 iyul tarixlərindəölkənin bir sıra şəhərlərində tətbiq edilən sərt karantin rejimi qaydalarının bəzi bəndlərinə aydınlıq gətirib. Belə ki, qərarın 1.2.5-ci bəndində vəkillərin xidməti vəsiqə ilə sərbəst hərəkət edə biləcəyi qeyd olunub.
1.3-cü bənddə isə Qərarın əlavəsində fəaliyyətinə icazə verilən şəxslərin icaze.e-gov.az portalında qeydiyyatdan keçməsi nəzərdə tutulur. Həmçinin, qərarın əlavəsinin 10-cu bəndində“Vəkillik fəaliyyəti” qeyd olunub.
Nazirlər Kabinetinin mətbuat katibi İbrahim Məmmədov bildirib ki, Vəkillər Kollegiyasının üzvləri xidməti vəsiqə ilə hərəkət edə biləcəklər.
“Hüquq məsləhətxanalarında fəaliyyət göstərən, Kollegiyanın üzvü olmayan, amma hüquq sahəsində işləyən şəxslər, nümayəndə kimi çıxış edənlər portalda qeydiyyatdan keçməlidirlər,”- deyə, o qeyd edib.
Zahid Oruc: “Sahibkarların tənqidi mövqeləri məruz qaldıqlarışəraitlə bağlıdır”
Sosial Tədqiqatlar Mərkəzinin İdarə Heyətinin sədri Zahid Oruc “Amerikanın Səsi”-nə müsahibəsində bildirib ki, insanların həyat və fəaliyyətinə, aktivliyinə təsir edən, bu və ya digər şəkildə yaranmış ağır şəraitdən çıxış strategiyasınıözündə ehtiva edən qanuni yollarla yumşalma rejimini nəzərdə tutan reseptlər olmalıdır:“Hesab edirəm ki, bir sıra sahibkarların tənqidi mövqeləri onların məruz qaldıqlarışəraitlə bağlıdır. Operativ Qərargah buna qədərki dövrdə iqtisadi aktivliyi bərqərar etmək üçün ən müxtəlif, pul-kredit siyasəti, müxtəlif iqtisadi stimullaşdırıcı addımlar, vergi güzəştləri və sairəni həyata keçirməkdə idi. İndi birdən-birə aktivliyin dayandırılması mövqeyi seçilibsəşübhəsiz ki, bu insanların təhlükəsizliyinin qorunması məqsədi ilə edilib. Lakin bir-birinin ardınca verilən qərarların hökumətin bütün strukturları tərəfindən sinxronlaşdırılması və koordinasiya edilməsi tələb olunur. Çox arzulayıram ki, o sahibkarların arzuları nəzərə alınaraq differensial-çoğrafi yanaşma tətbiq olunsun.”
Onun fikrincə, sahibkarlarla bağlı verilən qərarlar hazır reseptin olmaması ilə bağlıdır: “Bununla yanaşı, onların bu çağırışları ən müxtəlif səviyyədə qiymətləndirilməyə layiqdir. Yaranmışşəraitdə hökumətin yükünü azalda bilən alternativ tədbirlər, yumşalma addımlarına gedilməlidir. Nəzərə almalıyıq ki, Bakı, onun infrastrukturu çalışmayacaqsa qısa bir müddət sonra sosial-iqtisadi ağırlıq koronavirusla paralleldə insanların həyatını bu və ya digər formada təhdid etmiş olacaq.”
Zahid Oruc hesab edir ki, pandemiya iləəlaqədar dünyanın bütün ölkələrində, o cümlədən Azərbaycanda kəndlərə dönüş başlayıb. Hökumət insanların kəndlərə dönüşünü dəstəkləməlidir.
“Kəndlərə dönənlərin təbii ki, bir qismi geri qayıtmayacaq. İlk dəfə olaraq paytaxtın sosial və infrastrukur yükünü azaltmaq üçün şərait yaranıb. Hökumət insanların kəndlərdə yaşamasını iqtisadi vasitələrlə stimullaşdırmalıdır,” –deyə o bildirib.
